Шілікті ауылында директорды? ?ылы?ына шыдама?ан о?ушылар саба??а барудан бас тартты. Жо?ары сыныпта о?итын Г?лдана ?лм?ханова айды?-к?нні? аманында «енді мектепке бармаймын» деп, сол с?зінде табандап т?рып алды. Оны тіпті, ?кесі мен анасы да к?ндіре алма?ан. Соншалы?ты неге ?асарыс?ан себебін білмек болып, алтын ?я?а бас с???ан анасыны? ?зі де директордан естімеген с?з естиді. ?ызы Г?лдананы? не себепті б?л мектепке барып, білім алудан бас тарт?анын сонда ??ады.
?детте, «?аза?ты «??рысын» ??ртады» деп жатады. Б?л жолы олай етуді? реті болмады. М?н-жайды, ?рине, ота?асы да біледі. Біра?, бауыр еті баласы ?шін мектепке барып, ??дай бетін ?рі ?ылсын, ж?дыры?таспады. Дегенмен, мектеп директорыны? неліктен осы отбасы?а ш?йліккенін т?сінген ата-ана амалсыз ??зырлы орындар?а хат жазады.
Енді кішкене кейін шегінсек... Былтыр жа?а о?у жылы басталарда ата-аналар балаларына мектеп киімдерін алма? болып, м??алімдерден жа?а жылды? талаптарын біледі. Сонда?ысы жа?а мектеп ?имаратына міндетті т?рде біры??ай киіммен келу керек екен. Біра? на?ты ?андай киім екенін ешкім жарытып айтпайды. Бастысы, бірінші ж?не он бірінші сынып о?ушыларына ?ана біры??ай киім ?лгісі болу керектігі пысы?талады. ?йдегі о?ушы ?ыздарын алып облыс орталы?ына жеткен ана, ?ала базарын бір емес, бірнеше к?н аралап, тек бір ?ызына м??алімдерден естіген киімді сатып алады. ?лкен ?ызына а? жейде, ?ара-к?к юбка табады. ?ала?а та?ы келерміз деген оймен ауыл?а ?айтады.
Саба? басталып, о?ушылар жа?а о?у ба?дарламасын игеруге кірісе баста?аны сол, Г?лдана мектеп басшылы?ы тарапынан ?ысым к?ре бастайды. Ертемен есік алдынан о?ушыларын тосып алатын директор мырза ?ыз баланы? киіміне ш?йлігеді. «Неге мектеп форма? д?рыс емес?» деген с?здерді естуге Г?лдананы? ??ла?ы да ?йрене бастайды. Директор мырза артынан «неге мектеп ?орына а?ша тапсырмайсы?дар» дегенді шы?арады.
Г?лдананы? анасы Ба?тыг?л апайды? «Жас ?аза?ты?» тілшісіне хабарлауына ?ара?анда, былтыр ?йде ??рылыс бол?ан со?, мектеп ?орына а?ша тапсырма?ан екен. Бір жа?ынан, мектепке а?ша жинау, за?сыз екенін ата-ана ?те жа?сы біледі. Біра? бізді? елдегі білім ж?йесінде б?л м?селе жазылма?ан за? ж?зінде ж?зеге асырылады емес пе?
– Шынымды айтсам, мектеп ?орына а?ша тапсырамыз ба, тапсырмаймыз ба, оны ?зіміз шешуіміз керек ?ой. Б?л деген ерікті шара емес пе еді?! Рас, былтыр ?ажетті шаруаларымызды тындырайы? деген оймен баламызды? мектеп ?орына деп с?ра?анын тауып бере алмады?. ?ыс болса келіп ?алды ??рылысты тездетіп бітіріп ал?ымыз келді де, бар а?шамызды ??рылыс материалдары мен ж?мысшылар?а ж?мсады?. ?зге отбасыны? кірісі ?анша, мектепке а?ша тауып бере ала ма, жо? па, директорды? шаруасы ?анша?!, – дейді ашын?ан ана. – ?ызымыз бізге к?п жайтты айтпай келген. Іштей тынып ж?рсе керек. К?нде директордан с?з естиді. Ерте?гілік ?н?ран орындал?ан со?, санаулы о?ушыны ол кісі ?з кабинетіне ша?ырып алып, ауыр с?здер айтатын к?рінеді. Директорды? о?ушыларды ?з б?лмесіне ша?ырып алып, ?йтуге ?андай «правосы» бар?! Еркек басымен, ?ызымны? мектепке киіп ж?рген киіміне ш?йліккені несі?! Алабажа? киім емес, а?-?ара т?сті, классикалы? ?лгідегі киім киіп ж?р емес пе, ?ызымыз?!
Анасыны? айтуынша, м?селе киімде де емес. Бар г?п сол бая?ы мектеп ?орына а?ша т?лемегендікте боп т?рса керек..
?з кезегінде, Г?лдана саба??а ?атыспай ?алды деп, осы ауылды? бірнеше о?ушысы да мектепке барудан бас тартыпты. Осылайша, Шал?ар ауданы Шілікті ауылыны? бірнеше о?ушысы директорды? ?ылы?ын озбырлы? деп, ?здерінше бойкот жариялайды.
Г?лдананы? ?кесі Кенже??л Ауашевты? хабарлауынша, б?л м?селеге «Н?р Отан» партиясы араласты.
– Ауданды? білім б?ліміне, облысты? балаларды? ???ы?тарын ?ор?ау департаментіне хат жазып, м?н-жайды баяндап бердік. Ауданнан арнайы комиссия ??рылып, ауылымыз?а келіп, о?ушылармен, мектеп м??алімдерімен кездесті. М?селеге ?бден ?аны??ан олар мектеп директорын орнынан алу ж?нінде шешім ?абылдады. Комиссияны? ж?мысы осымен тынды. Балаларымыз мектепке бара бастады, – дейді Г?лдананы? ?кесі.
Біз екінші жа?ты? да пікірін білмек болып, мектеп директорына хабарласуды ж?н к?рдік. Телефон т?т?асын жолдасы, ?рі, Шілікті ауылында?ы мектепті? ?ызметкері ?мсынай Ж?мекова к?терді.
– Мені? жолдасым ол о?ушыны ?рып па екен?! Денесін к?гертіп ?ойып па?! Д?лел бар ма?! Мені? білетінім, ол отбасыны? табысы бар. А?ша т?леуге жа?дайлары жеткілікті ?ой.
Міне, б?л мектеп директорыны? ?йелі, ?рі психолог маманны? бізге хабарла?аны.
Директор мырза б?гінде ем алып жат?ан?а ??сайды. Жолдасыны? айтуынша, ота?асыны? ?ан ?ысымы к?теріліп кеткен.
Комиссия шешімімен орнын босат?ан директор ?ызметіне ?айта оралу ?шін ?уынып, ауданды? сот?а арыз т?сіріпті. Он ша?ты рет ?ткен сот отырысына дау?а ?атысты екінші жа?тан – о?ушы ?ыз да ша?ыртылады. Шілікті ауылынан аудан орталы?ы Шал?ар?а сот?а келген Г?лдана кезекті отырыстарды? біріні? алдында басы айналып ??лап, жедел ж?рдем ша?ыртылады. ?бден уайым?а батып, ?бден ашын?ан ол сот алдында белгілісі бар, б?рын айтылма?ан жайттары бар, жасырмай барлы?ын жайып салады. Ата-ана ?ыздарыны? аузынан б?ларды бірінші рет біліп, жа?аларын ?стайды. Бай??с балаларыны? к?рген ?орлы?ына шыдамай, мектеп директорыны? ?зге де ?рекеттерін ?а?аз?а т?сіріп, ??зырлы орындар?а ашы? хат жазыпты.
М?селен, «Жас ?аза?» тілшісіні? ?олына т?скен ??жат?а с?йенсек, «орнынан т?скен директор Ж?меков ?несті? отбасында?ы мектепте ж?мыс істейтін т?рт адамны? барлы?ы лауазымды ставкалы ?ызметте».
– Директорды? ?зі 1,5 ставкада, ?йелі Ж?мекова ?мсынай психолог ретінде 1,5 ставкада, баласы Ермеков Руслан да 1,5 ставкамен т?рбие ж?ніндегі орынбасар, келіні Барбосынова (Ермекова) да 1,5 ставкамен ?леуметтік жетекшілік ?ызметінде, – делінген ашы? хатта.
Хат мазм?нына ?рі ?арай к?з ж?гіртер болса?, директорды? келіні 2006 жылы Шо?ысу ауылында?ы мектепке ж?мыс?а кірген екен, ара?а бір жыл салып, 2-ші категория?а ауысып ?лгеріпті. Арыз иелеріні? айтуларынша, Шо?ысу мен Шілікті мектептеріні? директорлары ?келі-балалы Ж?мековтер.
Біз б?л жерде жалпы?а белгілі жайттарды ?ана беріп отырмыз. Ашы? хатта отыз?а тарта пункт к?рсетілген. Онда?ы жайттарды ?аржы полициясы, прокурорлар тексере жатар. ?йткені 34 ата-ана ?ол ?ой?ан хатта мектепке т?скен а?шаны?, сый?а тартыл?ан авток?ліктерді? «та?дыры» да с?з болыпты. Сондай-а?, мектепке тиесілі трактор, ?имаратты жылыту?а арнал?ан к?мір, компьютер, телевизор, та?ы к?птеген д?ние-м?ліктерге ?атысты келе?сіз жайттар к?рсетілген.
«?.Ж?мековті? мектепке балаларымыз?а саба? бергенін ?аламаймыз. ???ы? ?ор?ау ж?не тиісті органдар жан-жа?ты ?ділетті тексеру, тергеу ж?ргізгенін ?алаймыз. Егер ол мектепте ?алатын болса, балаларымызды саба??а жібермейтіндігімізді м?лімдейміз», – делінген хатта.
Айта кетейік, Шілікті ауылында?ы жа?а мектеп – Елбасыны? бастамасымен ?ол?а алын?ан, ?кіметтік «100 мектеп, 100 ба?дарлама» аясында салын?ан мектептерді? бірі. Дер кезінде ?олданыс?а берілмей, басы дау?а ?ал?ан мектеп. ?ыруар ?аражат ?олды болып, м?нда?ы былы?ты кезінде облыс басшысы Елеусін Са?ынды?овты? ?зі ерекше назарда ?ста?ан болатын. Тіпті ?кім кезінде атал?ан жайт?а «облыс к?леміндегі т?тенше жа?дай» деп сипаттама жаса?ан-ды.
Былтыр жа?а о?у жылы басталарда облыс жетекшісі осы Шіліктідегі жа?а мектеп ?имаратыны? ашылу салтанатына ?зі бастап келген болатын...